GS.TS, NGƯT Đặng Vũ Bình, nguyên Hiệu trưởng Đại học Nông nghiệp 1: Sử dụng công nghệ chọn tạo giống để đạt được hiệu quả tối ưu là điểm quan trọng trong công tác chọn tạo giống.
Ứng dụng phương pháp BLUP hiện đại trong chọn tạo giống.
Một trong những nền tảng giúp cho công tác nghiên cứu, chọn tạo con giống đạt kết quả tối ưu là khoa học công nghệ. GS.TS, NGƯT Đặng Vũ Bình, nguyên Hiệu trưởng Đại học Nông nghiệp 1 (nay là Học viện Nông nghiệp Việt Nam) đã có những phân tích từ kết quả chọn tạo thành công giống gà Mía số 1-Dabaco của Công ty TNHH MTV Gà giống Dabaco (Tập đoàn Dabaco Việt Nam).
Theo GS.TS Đặng Vũ Bình, đối với con gà lông màu, ở Indonesia, người dân chỉ cần nhốt lại, bổ sung thêm thức ăn, năng suất sẽ tăng gấp 2 lần. Đây là dẫn chứng điển hình về di truyền giống và dinh dưỡng. Tuy nhiên, nếu chỉ áp dụng mỗi biện pháp dinh dưỡng thì năng suất cũng chỉ nâng lên ở mức độ nhất định. Điểm quan trọng là sử dụng công nghệ chọn tạo giống để đạt được hiệu quả tối ưu.
Thời gian qua, GS.TS Đặng Vũ Bình cho biết, đã cùng với các đồng nghiệp ở Dabaco tiến hành phương pháp chọn giống và nhân giống theo công nghệ tiên tiến nhất đang được các nước trên thế giới áp dụng.
“Chúng tôi đã áp dụng phương pháp chọn tạo giống gia đình hay còn gọi là BLUP. Mỗi gia đình con gà tham gia chọn tạo sẽ có 1 con trống và 10 con mái. Những con trống, mái này sẽ được Dabaco nuôi tách biệt và cho thụ tinh nhân tạo, để có thể quản lý chặt con giống bố, mẹ”, ông Bình chia sẻ.
Từ những dữ liệu theo dõi được, nhà khoa học này chỉ ra, con mái nuôi trong lồng mỗi con đẻ bao nhiêu quả trứng mỗi ngày sẽ thống kê được chi tiết đầy đủ. Đây là dữ liệu quan trọng cho công tác chọn giống. Đặc biệt, công tác chọn tạo giống gà Mía số 1-Dabaco sử dụng các phần mềm di truyền và chọn giống với phương pháp hiện đại nhất hiện nay.
Qua các thế hệ chọn lọc, năng suất của đàn gà đã được nâng lên dần. Đến nay, năng suất đàn gà Mía lai tạo tại Dabaco được cải tiến rõ rệt, chênh lệch lớn so với con gà mía địa phương. Trứng có thể đạt trên 200, không thua kém gì so với các loại gà chuyên dụng đẻ trứng của một số nước có nền chăn nuôi tiên tiến trên thế giới.
Theo ông Bình, nói đến cùng, một loại giống gà địa phương muốn tồn tại cần có hiệu quả kinh tế. Thực tế đã chứng minh những giống lợn, giống gia súc khác dần mai một vì người nông dân nuôi không đạt hiệu quả, nhưng điều này lại không xảy ra ở giống gà Mía.
Mặc dù hiệu quả kinh tế còn phụ thuộc các yếu tố thị trường khác nhau nhưng GS. TS Đặng Vũ Bình cho rằng, với thời gian nuôi và mức tiêu tốn thức ăn như nghiên cứu của Dabaco sẽ đưa gà Mía trở thành giống gia cầm bền vững của Việt Nam.
Quá trình chọn tạo giống gà Mía số 1-Dabaco được áp dụng công nghệ tiên tiến và môi trường nuôi nghiêm ngặt
Cải thiện năng suất nhưng phải giữ được phẩm chất.
Lưu ý về ứng dụng khoa học công nghệ trong chọn tạo giống gà mía, ông Bình nhấn mạnh, ngoài vấn đề cải thiện năng suất, việc giữ được bản sắc văn hóa dân tộc trong giống gà mía là vấn đề rất quan trọng.
Đặc điểm mào, lông nếu dựa vào năng suất, quá trình chọn lọc có thể chiếm 80 – 90%, nhưng 10 - 20% còn lại cần để ý vào mẫu mã con gà theo thị hiếu người tiêu dùng Việt.
“Đem một con gà ra chợ phải có các đặc điểm để người tiêu dùng nhận ra đây đúng con gà Mía. Nếu cùng là một con gà năng suất cao mà đặc điểm nhận dạng khác hẳn con gà Mía truyền thống rõ ràng người tiêu dùng không chấp nhận. Việc vừa chú ý năng suất, vừa chú ý đặc trưng của giống gà là rất quan trọng và không đơn giản”, nguyên Hiệu trưởng Học viện Nông nghiệp Việt Nam lưu ý.
Nhận định về những ưu điểm khi áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến trong chọn tạo giống gà Mía, GS.TS Đặng Vũ Bình cho rằng, trên thế giới hiện chỉ có 5 - 6 Công ty chuyên sản xuất gà giống gà lông trắng công nghiệp, khi Việt Nam nhập về tối thiểu chỉ nhập được gà ông bà, bố mẹ thương phẩm chứ không mua được con gốc. Trong khi đó, con gà giống nội địa có ưu điểm là phù hợp thị hiếu tiêu dùng người Việt và luôn có giá cao hơn nhiều so với con gà công nghiệp nhập về.
"Chúng ta khi ứng dụng khoa học công nghệ vào cải thiện năng suất nhưng vẫn duy trì được chất lượng thịt và màu sắc lông, mào, mẫu mã, sẽ đưa thị phần gà giống Mía nói riêng, các giống gà màu địa phương nói chung được nâng lên tương đối cao, đặc biệt ở những địa phương có thu nhập từ trung bình hoặc khá trở lên”, GS. TS Đặng Vũ Bình nhấn mạnh.